Κονδυλώματα

Πρόκειται για βλάβες του δέρματος που προέρχονται από τον ιό των Ανθρωπίνων Θηλωμάτων (HPV).

Μετάδοση

Η μετάδοσή τους γίνεται κατά τη διάρκεια σεξουαλικής επαφής (κολπικής, στοματικής ή πρωκτικής) από την άμεση δερματική επαφή με το άτομο που έχει τον ιό. Δεν είναι απαραίτητο να υπάρχουν οι βλάβες για να γίνει η μετάδοση του ιού καθώς σε ορισμένες περιπτώσεις ο ιός υπάρχει στο δέρμα ακόμη κι αν δεν έχει εμφανίσει κονδυλώματα.

Η πρώτη εμφάνιση των κονδυλωμάτων μπορεί να γίνει μετά από μήνες ή χρόνια από την επαφή με το άτομο που έφερε τον ιό. Ως εκ τούτου είναι δύσκολο να προσδιορίσουμε τη χρονική στιγμή που μεταδόθηκε.

Ακόμη και μετά τη θεραπεία τους μπορεί να επανεμφανιστούν μετά από εβδομάδες ή μήνες χωρίς αυτό να σημαίνει ότι υπήρξε νέα επαφή με τον ιό. Αυτό συμβαίνει γιατί ο ιός παραμένει στον οργανισμό «σε καταστολή» και ενεργοποιείται υπό συγκεκριμένες συνθήκες όπως για παράδειγμα σε περιπτώσεις ανοσοκαταστολής.

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η σεξουαλική επαφή με προφυλακτικό μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης αλλά δεν τον εξαλείφει.

Κλινική εικόνα

Τα κονδυλώματα εμφανίζονται συνήθως ως δερματικά εξογκώματα (με ανθοκραμβοειδή μορφή–σαν κουνουπίδι) αλλά κάποιες φορές είναι επίπεδα. Μπορεί να υπάρχουν μικρές βλάβες οι οποίες να μεγαλώνουν σταδιακά. Το χρώμα τους μπορεί να είναι υπόλευκο, κιτρινωπό, ρόδινο ή γκρίζο. Ακόμη πιο δύσκολη γίνεται η αναγνώρισή τους όταν έχουν το φυσικό χρώμα του δέρματος. Σύνηθες σημείο εντόπισης είναι οι περιοχές του σώματος που είναι εκτεθειμένες στην επαφή, όπως άνω-κάτω άκρα, στόμα και γεννητικά όργανα. Τα κονδυλώματα είναι συνήθως ασυμπτωματικά. Σπανίως μπορεί να προκαλέσουν αίσθημα καύσου ή κνησμό.

Θεραπεία

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε τα παρακάτω:

• καμία από τις υπάρχουσες μεθόδους θεραπείας δεν εκριζώνει την λοίμωξη από τον HPV
• η μολυσματικότητα των ασθενών που υποβάλλονται σε αφαίρεση των κονδυλωμάτων δεν μηδενίζεται αλλά μειώνεται σε σημαντικό βαθμό
• περίπου το 33% των κονδυλωμάτων επανεμφανίζονται ανεξαρτήτως θεραπείας

Οι θεραπείες που εφαρμόζονται από τον ίδιο τον ασθενή είναι:

• ποδοφυλλοτοξίνη σε μορφή κρέμας ή διαλύματος για περίπου 1 μήνα
• ιμικουιμόδη σε μορφή κρέμας με χρόνο θεραπείας έως και 4 μήνες
• σινεκαταχίνες σε μορφή κρέμας έως και 4 μήνες

Οι θεραπείες που εφαρμόζονται από τον ιατρό είναι οι εξής:

• laser CO₂
• κρυοθεραπεία με υγρό άζωτο
• διαθερμοπηξία με τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας
• χειρουργική αφαίρεση
• τριχλωροξικό οξύ τοπικά

Εμβολιασμός έναντι του HPV

Ο εμβολιασμός έναντι του HPV μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο έναντι κονδυλωμάτων και καρκίνων που σχετίζονται με τον συγκεκριμένο ιό. Οι τύποι 16 και 18 ορίζονται ως υψηλού κινδύνου για καρκίνο σε: μήτρα, κόλπο, αιδοίο, πέος, πρωκτό, στοματοφάρυγγα και λάρυγγα. Οι τύποι 6 και 11 θεωρούνται χαμηλού ρίσκου για κακοήθεια αλλά ευθύνονται κατά 90% για την εμφάνιση των κονδυλωμάτων.

Τα εμβόλια έναντι του HPV είναι:

• Gardasil 9 για τους τύπους: 6,11,16,18,31,33,45,52 και 58
• Cervarix για τους τύπους 16 και 18
• Gardasil για τους τύπους 6,11,16 και 18

Στην Ελλάδα ο εμβολιασμός συνιστάται για κορίτσια και αγόρια άνω των 11 ετών λόγω καλύτερης ανοσολογικής απάντησης και υψηλότερης πιθανότητας να μην έχει προηγηθεί έκθεση στον ιό. Ο εμβολιασμός μπορεί να γίνει μέχρι και την ηλικία των 45 ετών. Παρόλο που η ανοσολογική ανταπόκριση είναι λιγότερο έντονη σε ηλικίες άνω των 26, συνεχίζει να υπάρχει ωφέλιμη κάλυψη για τους παραπάνω τύπους HPV.